Zoekplaatje 500 

Eigenaar: Museum Warfums Erfskip      

Gegevens: Watermolen in Fryslân / Friesland, type "muonts" (monnikmolen) met op de achtergrond een Friese boerderij van het type "stjelp". De grond op de voorgrond lijkt op klei, wat mogelijk wijst op het noordelijk deel van Friesland.

Datering: 1930?   Formaat: 11 x 8,5 cm   

Extra beelden:
vergroting niet beschikbaar   foto in nieuw venster   detail 1   detail 2  

Geplaatst: 1 september 2005




 Reacties op Zoekplaatje 500 
De nieuwste inzending staat bovenaan!

opgelost!

Molen van de polder Gratinga te Harlingen (53°10'54.9"N 5°27'45.5"E)

Dick Bunskoeke: Geweldig opgelost!. Deze molen werd in 1867 door de provincie ingeschreven met een vlucht van 11,5 meter. De gebruiker H.J. Hoogterp gaf daarbij aan dat de polder in 1799 was gesticht en op dat moment 73 bunder groot was.
Woensdag 13-3-2024 20:28:18



Redactie: Geweldig Erwin! De detailscans zijn nu van het exemplaar van Durk Posthumus.
Zaterdag 2-3-2024 15:11:58



Erwin Esselink: Na bijna 19 jaar heb ik deze onbekende molen gevonden, beter gezegd: ik heb de boerderij links op de achtergrond gevonden en daarmee ook de molen. Het is de molen van de polder Gratinga te Harlingen, tussen Midlum en Herbaijum.
Van de molen zelf zijn (mij) geen andere foto's bekend.
De Friese molenkenner Durk Posthumus heeft dezelfde foto als onbekende in zijn verzameling en van hem kreeg ik een scan met meer details. De boerderij links is de nog bestaande Nieuw-Gratingastate, gebouwd in 1915. Uiterst rechts is station Midlum-Herbaijum te zien. Het spoor is verdwenen, maar het station staat er nog steeds.
Over de molen zelf is maar weinig bekend. De molen zal in de jaren 20 van de vorige eeuw zijn afgebroken. Rond 1920 liet het wat eerder opgerichte waterschap “De Riedpolder” onder meer een zeer grote windmotor bouwen, vrij dicht bij de standplaats van de molen op de foto. Vele molens in dit waterschap werden daarna afgebroken. Gezien het graafwerk was de molen ten tijde van het maken van de foto al niet meer in gebruik.
link 1: https://maps.app.goo.gl/TRFifSNHsQUPwLu3...
link 2: https://www.molendatabase.nl/molens/ten-...
Vrijdag 1-3-2024 23:40:57



Dick Bunskoeke (Dokkum): Het kan molen Offringa in Jannum niet zijn, die had een vlucht van slechts 8,80 meter. De afgebeelde molen is groter, wellicht met rond de 10 meter vlucht. Ook klopt de situatie met sloten en waterlopen niet.
Maandag 16-10-2023 15:42:32



Pien Zelf (): Vanwege de witte onderkant mogelijk toch molen Offringa te Janum. Zie ook het loopplankje boven een duiker.
Website: https://zoeken.allemolens.nl/tenbruggencatenummer/ [...]
Dinsdag 4-4-2023 12:30:40



Pien Zelf (): Mogelijke molen is poldermolen De Gans bij Ezumazijl. De meeste molens een rieten afdekking of horizontale planken. Deze verticale zie je niet veel.

Website: http://collections.tresoar.nl/digital/collection/T [...]
Dinsdag 4-4-2023 10:49:12



Zap de Ridder (): Ik denk niet dat dit de Hatsummer molen is. Alle foto's laten een duiker zien met een rechte hoek. Vooral de 3e link waar de foto in de zelfde richting is genomen duidt daar op.
zoeken.allemolens.nl
zoeken.allemolens.nl
zoeken.allemolens.nl
Zondag 11-10-2020 11:27:11



K.J. van Wieren (Leeuwarden): Ik kan het nog niet hard maken op basis van de boerderij in bijgeleverde detailfoto, maar zou het de Hatsumermolen in Dronrijp kunnen zijn? Deze onderkant was ooit ook wit. Zie ook Foto M0000076 in het www.friesfotoarchief.nl
Website: http://www.molendatabase.nl/nederland/molen.php?nu [...]
Woensdag 25-5-2016 16:19:24



kees bilijam (amersfoort): De twijfel begint nu toch ernstig te knagen na de foto van Sjoerd van Kooten gezien te hebben. De afstanden tussen molen en boerderijen zijn namelijk hier in Noed groter dan op het ZP, de boerderijen worden daardoor hier kleiner afgebeeld, en verder uit elkaar. Met Streetview vanaf de Noeddyk, ter hoogte van de dwarssloot die vanaf de veronderstelde molenlocatie loopt, wordt dat bevestigd.
Er zijn trouwens ook nog andere feilen. Er loopt op het ZP een rietwal achter de molen in de richting van de linker boerderij, die ik aanvankelijk aanzag voor de Noeddyk, maar dat kan niet want de wal (langs een sloot?) komt een eind links vóór de boerderij op de weg langs de boerderijen uit. Terwijl de echte Noeddyk recht tegenover de boerderij uitkomt. Die rietwal is op de topokaarten bij Noed verder niet te traceren. Bovendien zou de boerderij rechts op het ZP wel eens twee schuren kunnen zijn. Verder lijkt het niveauverschil tussen water en maaiveld op het ZP nogal ruim groter dan bij Noed op Streetview te zien is. Bovendien is er in het veld niets te zien van (restanten van) het omvangrijke (net gegraven?)slootwerk rond de molen, die op het ZP duidelijk niet meer in gebruik is.
Jammer, het leek aanvankelijk zo aardig te kloppen.
Zondag 19-4-2015 23:51:16



Sjoerd van Kooten (): Toen ik in 2013 de oproep van Dick Bunskoeke las ben ik een poosje intensief bezig geweest met dit zoekplaatje. Ik voelde mij aangesproken om dat de voorgestelde locatie bij mij in de buurt is. Het is mij toen wel duidelijk geworden dat dit plaatje op deze locatie erg moeilijk te bewijzen of ontkennen is. De conclusie van Kees Bilijam dat in de huidige situatie niets herkenbaar is klopt. Alle boerderijen en woningen die worden genoemd zijn vernieuwd. Ook is de N927 aangelegd op een iets ander tracé dan de originele weg. Daarom ben ik op mijn fiets gestapt om op de vermoedelijke locatie een foto te maken. (deze is naar de redactie gestuurd) De foto is gemaakt op de plek waar volgens de kaart de molen moet hebben gestaan. Mijn conclusie is dat het erg moeilijk is om beide boerderijen op 1 foto te krijgen. De afstanden tussen de boerderijen lijkt groter dan op het zoekplaatje. Helemaal links staat Noed 11 en uiterst rechts Spannenburgerdijk 16. Verder mis ik de noeddyk op het zoekplaatje terwijl deze nu duidelijk zichtbaar is. Echter ik durf geen uitsprak te doen of het plaatje hiermee is opgelost of niet.
Woensdag 8-4-2015 21:47:06


Foto ingestuurd door Sjoerd van Kooten - red.



kees bilijam (amersfoort): In de zomer kom ik regelmatig langs de Spannenburgerdyk (N927) waarop dit ZP volgens Dick Bunskoeke (12-2-2013) uitkijkt, achter de verdwenen molen. We kijken daar in ZZO richting. Toen ik de topokaarten erbij pakte, dacht ik aanvankelijk dat het niet klopte, namelijk een onmogelijk royale blik op de zijgevel van de boerderij links (nu Noed 11). De rest leek wel te kloppen, met als belangrijk detail de boerderij rechts (nu Spannenburgerdyk 16), waarvan afgezonderd, links ervan, een woonhuis is te zien (nu Spannenburgerdyk 5, aan de molenkant van de weg). Ook de hoek tussen de zichtlijnen naar de beide boerderijen klopt exact met de kaart.
Echter, mijn twijfel verdween toen ik het verschil zag tussen Bonnebladen van 1909 en van 1936. De boerderij links is in de tussentijd kennelijk herbouwd en gedraaid: aanvankelijk stond hij met de verkaveling mee, later loodrecht op de weg. Daardoor was er indertijd wél meer zicht op de zijgevel.
Kortom ik ondersteun de theorie van Dick over de locatie van de molen. Behalve de molen, zijn de boerderijen en het woonhuis er nog, alhoewel verbouwd, ietsje verplaatst (het woonhuis) of gedraaid.
Ik vrees dat we het moeten doen met deze kaartbeelden als bewijs. Ik heb nog gezocht in de beeldbanken van St Nyk en Tresoar, maar zonder resultaat. Wel een paar foto’s van Noed, het gehucht waaronder de molen viel, en vele vermeldingen van de molen bij Delpher (bij verhuringen, verkopingen van Dorpwijk). Kan de redacteur hiermee de zaak als opgelost verklaren?


Website: http://watwaswaar.nl/#au-oq-6-fB-1v-1-3lFw-3Q80--- [...]
Woensdag 1-4-2015 20:58:23


Afbeelding ingestuurd door kees bilijam - red.



Dick Bunskoeke (Beilen): De molen van de Zuidhoek onder St. Annaparochie bij Zuidhoekstermiddelweg 23 was veel groter dan de molen op het zoekplaatje. Helaas is ook dit dus niet de oplossing.
Zaterdag 21-6-2014 12:41:36



Stefan de Leeuw (Andalucia): Waarmee Hendrik de Vries m.i. doelt op referentie 34353 in Tresoar. De boerderij lijkt te corresponderen. Ik heb absoluut geen verstand van molens.
Website: http://www.tresoar.nl/Pages/OnderZoeken.aspx#/?q=v [...]
Zaterdag 19-4-2014 13:14:12



Hendrik de Vries (Stiens): Deze molen stond in olvrouwenparochie, hij is maar 100 jaar oud geworden door een verschrikkelijke brand.
Zaterdag 19-4-2014 11:22:09



Dick Bunskoeke (Beilen): Helaas is het niet zo simpel en Ybema's molen kan het beslist niet zijn: kijk naar de grootte, de stenen onderbouw en de omgeving...
Zaterdag 2-11-2013 17:27:51



Abel (Haarlem): Dit is de ybema's molen in Workum.


Website: http://www.molendatabase.nl/nederland/molen.php?nu [...]
Maandag 19-8-2013 17:09:24



Dick Bunskoeke (Beilen): Ik heb een nieuwe suggestie. Achter de boerderij Dorpwijk ten zuiden van Idskenhuizen (thans Noed 15, Sint Nicolaasga)stond in augustus 1928 nog een molen van exact deze specificaties. De boerderij links op de achtergrond zou dan Noed 11 noeten zijn. Rechts zou dan Poelwijk staan en achter de molen bij de paaltjes is nu de Noeddyk. Wie is ter plaatse zo bekend dat die dit kan ontkennen of bevestigen?
Website: http://www.molendatabase.org/molendb.php?step=deta [...]
Dinsdag 12-2-2013 22:11:09



Hessel de Greeuw (Andijk): Prachtig zoals zoekplaatje 4 na zoveel jaar is opgelost.
Daarom wil ik met dit plaatje zoekplaatje 500 proberen nieuw leven in te blazen.
Dit is een plaatje uit het blad "de Prins" van 1915 waar gesproken wordt over de molen bij Sloten.

Vrijdag 12-10-2012 11:01:34


Foto van de molen bij Sloten in "de Prins" van 1915, ingestuurd door Hessel de Greeuw - red.



Jacob E. Dijkstra (Workum): Een reactie op de opmerking van Dick Bunskoeke d.d. 18-12-2008.
Aldedyk 6 onder Workum is een een burgerwoning en de boerderijen op de achtergrond staan ook niet in de buurt van de oude Westereinder molen. Al lijkt de boerderij wel iets op de nabij gelegen Kolmerpleats (Aldedyk 19). Als dit zo was, dan zou de ander bebouwing die bij het Djippe Gat moeten zijn. Maar dan mis ik de spoorlijn (aangelegd in 1884).
De molen op de foto lijkt erg veel op de molen bij Sate Westerein (Aldedyk 13, Workum). Echter enkele details kloppen niet ,zoals de toegangsdeur tot de molen. Die zat boven de wateruitlaat en ontbreekt op de foto. Ook de loop van de sloten rond de molen klopt niet, verder staan er te veel gebouwen op de achtergrond, inclusief de boerderij, die mij onbekend zijn. Een plezierige voortzetting van de zoektocht toegewenst.

Jacob E. Dijkstra
voorheen bewoner Sate Westerein (Aldedyk 13)
Vrijdag 6-2-2009 19:06:16



Dick Bunskoeke (Beilen): Het is beslist niet de Warntilster molen. Deze war een slagje kleiner en de omgeving klopt ook niet.
Zondag 4-1-2009 18:05:38



jan kuijpers (ravenstein): http://www.molendatabase.org/molendb.php op deze website staan enkele foto's van volgens mij deze molen.In de database van verdwenen molens in friesland.De naam is de Warntilstermolen te Wommels,gem.Littenseradiel.Ik ben benieuwd naar de reacties,ben een nieuweling in het zoeken
Vrijdag 26-12-2008 13:51:03



Dick Bunskoeke (Beilen): Ik denk dat deze molen bij Workum stond. De onderbouw heb ik nog gekend, maar bestaat nu ook niet meer. Molens van dit formaat kwamen meer voor rond Workum. De door mij bedoelde molen stond bij de Âldedyk en de spoorlijn, coördinaten op de top. kaart ongeveer 158614-552679 volgens de site van hisgis (zie link).
In 1832 was dit bij de vaststelling van het kadaster nog een spinnenkopmolen (vierkante onderbouw), maar later was het wel degelijk een molen van het afgebeelde type.
Volgens mij klopt de boerderij links aardig met de nog bestaande, volgens mij Âldedyk 6.
Website: http://www.hisgis.nl
Donderdag 18-12-2008 22:06:02



Gerrit Ekkel (Waalwijk): Na bestudering van de recentere foto's van de molen in het Zuiderzeemuseum denk ik inderdaad dat dat niet het ZP is. Als je de foto's naast elkaar zet kun je inderdaad zien dat de kromming van de bovenbouw van de molen op het ZP minder is dan die van de molen in het Zuiderzeemuseum.
We moeten dus verder zoeken.
Zaterdag 5-1-2008 21:35:37



Theo van gijlswijk (De Zilk): Op de website van het dorp Hemelum, zie link, klik linksboven op verdwenen molens, wordt je doorgelinkt naar de website van de molendatabase. Je ziet dan de gegevens van drie verdwenen molens die bij Hemelum hebben gestaan.
Gerrit bedoeld de molen van de Vogelhoekspolder/Molen de Backer. Gezien de foto van 1930 die op die pagina staat lijkt mij het niet de molen van dit ZP, maar de mening van andere molen- en zoekplaatjes enthousiasten hoor ik graag.

De molen van de Vogelhoekspolder stond even ten noorden van Hemelum aan de zuidelijke oever van Morra. De molen moet tussen 1855 en 1873 gebouwd zijn en bemaalde omstreeks 1947 een gebied van ca. 50 ha. dat bekend stond als de Vogelhoek op de Friese boezem en werd daarom De Vogelhoeksmolen genoemd. Na de buitenbedrijfsstelling is de molen in zwaar verval geraakt en na nog een tijd met slechts 1 roe te hebben gestaan in 1970 afgebroken. De onderdelen zijn naar Adorp vervoerd en daar is de molen in de werkplaats van de molenmaker gerestaureerd en opgeslagen in afwachting van de verplaatsing naar het Buitenmuseum van het Zuiderzeemuseum te Enkhuizen in 1984.
Ook in het Fries beeldarchief staan enkele foto's van de oude situatie van deze molen.
OP http://www.molendatabase.nl/nederland/molen.php?nummer=654 is de molen in huidige toestand te zien in het Zuiderzeemuseum.

In de molendatabase van verdwenen molens staan in de provincie Friesland 598 molens op de lijst van ± 160 is geen foto bekend. Wanneer dit een bestaande molen zou zijn had de oplossing waarschijnlijk al bekend geweest ( zie ook de reactie van Erwin Esselink van 2-9-2005) Vermoedelijk dus een van de 160 verdwenen molens in Friesland waarvan geen foto bekend is.
Website: http://www.hemelum.nl/Dorpframe.htm
Vrijdag 4-1-2008 00:10:34



Gerrit Ekkel (Waalwijk): Zoekplaatjes gaf mij aanleiding om heel de collectie fotoboeken weer eens door te lopen en de afbeeldingen te registreren (niet digitaal te copieren). Hierbij stuitte ik in een boek uit 1996 op een identiek molentje in het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen. Deze molen was tot 1947 actief in Hemelum en bemaalde daar 50 ha. Sinds 1984 is deze molen operationeel op het museumterrein voor de waterhuishouding. Dit zou ook kunnen verklaren dat de diverse databases geen informatie hebben omdat de meesten in die tijd zijn opgericht. De website van het museum gaf geen nadere toelichting. Mijn volgend bezoek in januari zal ik er (indien nog nodig) ter plekke nader naar informeren.
Vrijdag 28-12-2007 22:59:23



Sicco Fockens (Blijham): Het molentje in Buitenpost is echter uit de omgeving van de stad Groningen afkomstig, en pas in 1958/59 in Buitenpost herbouwd.
Website: http://www.molendatabase.org/molendb.php?step=details&molen_nr=&nummer=33
Dinsdag 23-10-2007 19:17:15



Ben Verhagen (rotterdam): Ik ben geen molenkenner maar zie toch verdacht veel overeenkomsten tussen de polder-/monnikmolen De Mûnts ten westen van Buitenpost, ca. 150 m. ten zuiden van de straatweg en de molen op het ZP. Zie het Fries Fotoarchief, Buitenpost afbeelding 30108.
Ik wacht de reakties van de Molenkenners af!
Website: http://www.friesfotoarchief.nl
Vrijdag 19-10-2007 08:29:25



Dick Bunskoeke (Beilen): Helaas is de molen van Janum, die Jelle op de Molendatabase aanwees, geen optie. De onderbouw van die molen was van steen en de molen op de foto had een houten onderbouw. Ook stond er in Janum altijd al een hek om de molen en was de achterliggende boerderij lager dan bij het zp. Een andere molen in Janum was wel van hout, maar had een soort dakbedekking op de planken en was kleiner.

http://www.molendatabase.org/molendb.php?step=details&formpw=&session=&nummer=801

De zoektocht blijft dus nog voortduren...
Dinsdag 3-10-2006 21:12:58



Jelle Rutgers (Schaijk): Op de molendatabase kwam ik de volgende molen tegen, die hier voor zover ik kan zien nog niet aangedragen is:

http://www.molendatabase.org/molendb.php?step=details&formpw=&session=&nummer=802

Ik zie wel gelijkenis, het verticale houtwerk (wat ik verder weinig ben tegengekomen op de database) er is voor zover ik het kan zien ook geen sprake van hoeklisenen, hoekpilasters of hoe Dick Zweers ze ook noemen wil :)

Wellicht trekt dit de zoektocht weer een beetje los, of wordt deze mogelijkheid door een echte molenkenner direct ontkracht?
Vrijdag 15-9-2006 19:36:12



Dick Bunskoeke (Ruurlo): Het is de molen van Ferwoude niet, hoewel de boerderij qua type goed lijkt. Deze had echter een stenen onderbouw, rietdek en een ander aantal heklatten.
In de buurt van Workum hebben diverse dergelijke houten molens gestaan. Van één heb ik de onderbouw nog gezien, vlakbij de weg naar Koudum en de spoorlijn. Deze was geheel van hout en met een aan een ring bevestigede ketting aan grote ingegraven stenen gefundeerd (zie ik niet zoiets op deze foto?).
Ook in de gemeente Littenseradiel hebben veel van dergelijke molens gestaan, zoals b.v. in Schrins-Oosterlittens. De juiste heb ik echter daar nog niet gevonden. Een soortgelijke molen staat ook op de hierbij aangegeven link, maar is daar helaas foutief thuisgebracht...
Website: http://www.molendatabase.org/verdwenen/molendb.php?step=details&formpw=&session=&nummer=1297
Zaterdag 18-3-2006 22:17:15



Jan Boonstra (Itens): Mijn vermoeden zegt dat het Ferwoude is. Ik heb hier ooit eens een kaart van gehad. Ik Weet het beslist niet zeker maar misschien is het een stap in de richting.
Vrijdag 6-1-2006 00:11:47



Erwin Esselink (Delft): Ik denk dat het onderste deel van deze molen niet gemetseld is, maar gedekt met vertikale houten delen. Op de vergroting zijn namelijk op het lichte deel vertikale strepen te zien. Een molen, die dit ook had, is de in 1974 verbrande molen van Winsum (zie link). Hoewel de gelijkenis groot is, is het deze molen niet.
Website: http://www.molendatabase.org/verdwenen/molendb.php?step=details&formpw=&session=&nummer=800
Vrijdag 14-10-2005 12:33:44



dick zweers (bergeijk): Keegstra's molen is het zeer beslist niet. Het spijt me, Peter Leijnse. Het verschil in details van de onderbouw, daar kunnen we niet omheen. Juist dit is bij restauraties een onveranderlijk gegeven. Wat houdt dit in: ik probeer het nog eens duidelijk(er) uit te leggen. De meeste molens in de noordelijke provincies hebben in hun gemetselde onderbouw hoeklisenen, hoekpilasters of hoe je ze ook noemen wil. Dit zijn uitspringende elementen die t.o.v de 'velden' ca 10 cm naar buiten komen. Ze komen voor bij Keegstra's molen en ook bij de molen nabij Dokkum die eerder was aangedragen. Bij het zoekplaatje ontbreken deze doodgewoon. Ik noemde de daar voorkomende hoek een 'stompe' hoek, gewoon onder 135 graden, zonder verdere toevoeging. Dit is in elk geval tamelijk uitzonderlijk. Het is eveneens het geval bij Beintema's molen en mogelijk bij de Wertemolen. Die Beintemamolen had ik zelf al aangedragen en die is inmiddels afgevallen, omdat Erwin Esselink daarvoor goede redenen opgeeft.

Eerder ook heb ik aangegeven dat het niet een van de nog bestaande molens kan zijn. Lees de reactie van Erwin Esselink er op na om te weten waarom niet.

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het niet 100% zeker is dat de molen van ons zoekplaatje een stenen onderbouw heeft. Mij dunkt van wel.

Lees a.u.b. goed beste collega-zoekers wat uw voorganger hebben opgemerkt. Probeer op z'n minst te weerleggen wat zij beweren anders blijven we in een kringetje ronddraaien. Ik moet wel eerlijk toegeven dat ik dat in m'n enthousiasme ook wel eens vergeten ben.
Vrijdag 14-10-2005 10:00:28



Peter Leijnse (Leiden): Nog een goede kanshebber: Keegstra´s Mounle bij Ee/Ie in Dongeradeel
De eerste heeft precies het aantal roeden dat de molen op het zoekplaatje heeft. Ik weet niet hoe constant dat aantal in de loop der jaren blijft.
Website: http://webserv.nhl.nl/~smits/amwropta.htm
Woensdag 12-10-2005 22:00:46



Peter Leijnse (Leiden): De molendatabase bevat ook foto´s van de volgende gelijkende molens:
91. Westermolen, Kollumerpomp. Tot 1984 hout/dakleerbedekking, nu riet
148. Beintemapoldermolen, Westergeest. Gerestaureerd 1968/1988. Nu rietbedekking dit kan eerder anders zijn geweest.

De verdwenen-molendatabase bevat:
3736/4817. Oostermolen, Munnekezijl (vanaf 1937: Beintema-Oost, Westergeest); verdwenen ca. 1953. Was ca. 1925 bedekt met horizontale planken
3737. Werteburenpoldermolen, Westergeest); zie eerdere reactie.
Website: http://www.molendatabase.nl
Woensdag 12-10-2005 20:43:18



dick zweers (bergeijk): De reactie van Peter Leijnse is zeer waardevol. Indien er andere foto's van deze molen beschikbaar komen, kunnen we misschien vaststellen waar de evt gemeenschappelijke kenmerken met ook de nog bestaande Beintema-molen thuishoren. Die laatste staat overigens niet op de door Peter gelinkte foto.
Woensdag 12-10-2005 10:10:15



Peter Leijnse (Leiden): Bijgaande link geeft een foto van de molen van polder Werteburen, Westergeest. Verdwenen in 1943. Lijkt er zeer sterk op. De foto laat jammer genoeg niet voldoende onderscheidend details zien, noch van de molen, noch van boerderijen in de omgeving.
Op de achtergrond is wel het molentje polder Beintema-Oost te zien.
Website: http://www.molendatabase.org/verdwenen/molendb.php?step=details&formpw=&session=&nummer=3737
Dinsdag 11-10-2005 23:22:14



dick zweers (bergeijk): In antwoord op de veronderstelling van Henk Leentjes. Het staat inmiddels vast dat geen der nog bestaande Friese molens hier is afgebeeld. Het is vrijwel zeker dat we in Friesland moeten zoeken, wat mij betreft in de noordoosthoek, niet ver van Westergeest omdat ik m.n. in de stenen onderbouw sterke overeenkomsten zie met de molen van de Beintemapolder aldaar (zie m'n reactie van 25-09). Ter verduidelijking: gangbaar is een stenen voet die wat hoger is en waarvan de hoeken van rechthoekig uitspringende lisenen (uitmetselingen) zijn voorzien. Deze wijze van detailleren is zeldzaam.
Dinsdag 4-10-2005 00:32:49



Henk Leentjes (Emmen): Gaat het hier mogelijk om de watermolen ten westen van Sneek en ten noorden van de Geeuw?
Zondag 2-10-2005 22:01:13



dick zweers (bergeijk): Even een reactie op de inzending van de beide heren Sjoerd.
1) Mijn foutieve veronderstelling was inderdaad gebaseerd op bijzondere kenmerken. M.n. van de onderbouw: zeer laag in metselwerk en met 'stompe' hoeken. Dit komt zeer weinig voor in Friesland e.o. en niet in Workum. Het enige nog bestaande voorbeeld is de Beintema-molen. Ik denk dus aan éénzelfde bouwer voor beide molens.

2) Over die vele wijzigingen. Dit is een tamelijk gevoelig onderwerp van discussie in molenland omdat wordt betwist of wijzigingen aan een monument historisch legitiem zijn en functioneel noodzakelijk in deze tijd. Wijzigingen aan een wiekenkruis vallen (vaak) in een ander kader omdat daaraan nu eenmaal wat frequenter vernieuwingen nodig zijn. Deze beide aspecten dragen niet bij aan een oplossing.

3) Een kenmerk dat misschien aan één bepaalde molenmaker valt toe te schrijven is de weinig voorkomende verdeling van zoomlatten. Dat zijn de latten die evenwijdig aan de roedebalk de hekstokken met elkaar verbinden. Bij de horizontale roede ligt de eerste zoomlat dicht bij de roede en zijn de vakken ernaast breder. Normaliter zijn alle vakken even breed.

4) Met Erwin Esselink vrees ik dat dit een zeer moeilijk geval is dat alleen door mensen die plaatselijk goed bekend zijn kan worden opgelost, inderdaad aan de hand van de boerderijen.
Zondag 25-9-2005 09:49:31



Sjoerd van Koten (): Even een reactie op het vorige bericht.
Bij een "oud hollandse ophekking"loopt de heklat altijd door aan de andere kant van de roede (wiek).
Alleen wordt deze ruimte opgevuld met borden. Meestal in twee stukken het bovenste deel is vast en het onderste deel kan bij stilstand van de molen verwijderd worden.
Als een molen echter voor langere tijd stilstaat kan men besluiten om ook de bovenste borden te verwijderen om de windvang tot een minimum terug te brengen.
Ik ben het dan dan ook met Erwin Esselink eens dat deze molen voor langere tijd buiten gebruik is gesteld ook gezien de afwezigheid van zeilen.
Ik denk verder dat het vinden van de boerderijen de grootste kans bied om dit zoekplaatje op te lossen.
Vrijdag 23-9-2005 23:01:31



Sjoerd Eeftens (Prinsenbeek ): Hoewel ik geen echte molenkenner ben, toch wat opmerkingen. Na het bekijken van zo´n 300 Nederlandse molenfoto´s uit de jaren rond 1950 in mijn archief valt me op dat sommige kenmerken weinig voorkomen.
De molen van het ZP heeft aan de wieken hekwerk dat aan de andere zijde van de wiek doorloopt met één veld. Dit kwam weinig voor. De sterk op het ZP gelijkende poldermolen te Ouddeel (Fr.) had/heeft dit bijvoorbeeld ook. Deze heeft echter hoog rood bakstenen muurwerk. Die te Workum heeft hetzelfde slanke silhouet (hoewel het iets breder lijkt) met laag, wit muurwerk en een achtergrond met boerderijen. Voorts valt op dat deze een witte askop had maar weer niet de wieken met een over-veld.
Vele molens in het noorden (vooral Groningen) vallen af omdat zij afwijkend wiek-hekwerk hebben (brede latten haaks op de roede).
In het tijdschrift De Hollandse Molen (al vele jaren lid) staan regelmatig artikelen over restauraties die erg ingrijpend zijn en van de oorspronkelijke bouw soms sterk afwijken. Dit zal wel te maken hebben met de nuts-functie die haar eisen stelt. De vorm is secundair aan de functionaliteit. Hoe permanent is de vorm dan?
Vrijdag 23-9-2005 21:38:44



H de Haas (Den Haag): De foto van de molen bij Dokkum heb ik na veel zoekwerk terug gevonden en er zijn te veel verschillen, dus kan ik zeggen dat dit niet de molen bij Dokkum is, helaas.

Groetjes Hans.
Vrijdag 16-9-2005 02:48:21



Erwin Esselink (Delft): Dit zoekplaatje is in de molenwereld al een oude onbekende. Dezelfde foto stond een jaar of twintig geleden al in het vakblad De Molenaar en leverde toen geen oplossing op. In Friesland stonden honderden poldermolentjes, vaak erg afgelegen. Van veel molens zijn daarom ook geen foto’s bekend. Dat maakt het herkennen van dit soort molens, die onderling nogal op elkaar leken en waarvan de omgeving meestal weinig aanknopingspunten biedt, tot een lastige zaak.
Op de foto is te zien, dat de molen al enigzins verwaarloosd is en al niet meer in gebruik. Ik denk dat de foto gemaakt werd tijdens of net na de bouw van een gemaaltje, dat de taak van de molen overnam. Dat verklaart het ontbreken van peilverschil rond de molen en ook het graafwerk op de voorgrond.
Ik denk niet dat dit de molen van de Beintemapolder is. Daarvoor vind ik de verschillen te groot. Ik heb dit zoekplaatje aan een aantal Friese molenkenners voorgelegd, maar helaas ook zonder resultaat. Mijn hoop is nu gevestigd op een lokaal bekende, die de combinatie van de molen met de boerderijen op de achtergrond weet te plaatsen.

Vrijdag 2-9-2005 14:25:06



d.kralt (meppel): Misschien komt de molen (de) Noordster in Het Bildt in aanmerking? Bij het FFA intypen Noordster dan komt er een behoorlijk krakkemikkerige molen in beeld, met op de achtergrond nog een boerderij ook.
Website: http://www.friesfotoarchief.nl/
Vrijdag 2-9-2005 12:41:49



dick zweers (bergeijk): Wie schiet m'n verhaal lek? Het aantal hekstokken komt overeen (sorry dat ik zo technisch word). Hetgeen ik beweerde omtrent de gang van zaken kan bij de Rijksdienst voor de Monumentenzorg geverifieerd worden. De eerste wijziging laat zich verklaren door de slechte toestand van het geraamte dat ingrijpend vernieuwd werd (bron 1). Deze heeft m.i. de tweede wijziging uitgelokt.

Het enige wat ik zelf kan inbrengen tegen mijn veronderstelling is dat eerstgenoemde bron verschillende monumentale boerderijen in W afbeeldt en dat de afgebeelde twee daar niet bij zijn.
Vrijdag 2-9-2005 12:05:39



dick zweers (bergeijk): Als het werkelijk de molen in Westergeest is, is deze tweemaal veranderd. De eerste keer is de verticale beschieting (dubbel opschot) gewijzigd in een horizontale (enkel beschot; meestal niet waterdicht) waarna 3 jaar later is gekozen voor riet. Ook de houten as is niet meer. De wijzigingen zijn te betreuren, maar zo kan het gaan (dit is niet het enige voorbeeld in Friesland). Het is de enige molen die ik in het zoekgebied kon vinden met zo'n lage veldmuur die bovendien wit is. Bij Dokkum is de veldmuur hoger en daar zat al in 1955 riet op (wsch altijd al).
Vrijdag 2-9-2005 11:52:12



d.kralt (meppel): Dick, er staat een foto van de molen Westergeest op het fries foto archief. De datum van die foto is 1974, dat zou dus voor de restauratie zijn. Lijkt mij onwaarcshijnlijk, want hij ziet er prima uit. De foto heeft id.nummer:V249. De molen heeft inderdaad zeer veel overeenkomsten.
Website: http://www.friesfotoarchief.nl
Vrijdag 2-9-2005 11:15:11



dick zweers (bergeijk): Waarschijnlijk klopt mijn eerste veronderstelling: Molen Beintemapolder Westergeest.
* Bouwjaar 1870. In 1985 ingrijpend gerestaureerd. Buitenzijde opnieuw gepotdekseld. Bron: Monumenten van geschiedenis en kunst, 1989, H.M. van den Berg, ’s-Gravenhage 1989; 231 , afb. 397.
* Hout, gedekt met riet, na restauratie in 1988. Bron: Friese Molens, Leeuwarden 1995; 144.
* Scan van afb. 397 is separaat naar de redactie gezonden.



Foto ingezonden door Dick Zweers - red.

Vrijdag 2-9-2005 10:23:33



dick zweers (bergeijk): Nabij Dokkum stond tot 1955 een molentje dat hier sterk op leek. Het was de molen van de Hoedemakerspolder. Raadpleging van een foto leert dat er opmerkelijke verschillen zijn: Een rietbekleding en een witte askop zijn de voornaamste. Ik zoek naar een foto van Westergeest. Misschien kan Erwin Esselink hier zijn licht over laten schijnen?

Overigens is ook de molen van Westergeest inmiddels sterk gewijzigd.
Vrijdag 2-9-2005 09:50:41



H de Haas (Den Haag): Zelf heb ik eens een foto gemaakt van een molen in Dokkum. Deze lijkt er wel op.

Groetjes Hans.
Donderdag 1-9-2005 23:00:12



dick zweers (bergeijk): Hoogstwaarschijnlijk Beintemapolder Westergeest. Ik zoek naar verdere gegevens.
Donderdag 1-9-2005 15:41:38



  Om een reactie te plaatsen kun je onderstaand formulier gebruiken

naam  e-mailadres     
woonplaats  Wat is woord één in deze zin? vul dit hier in *
opmerkingen:


link 1 (incl. http:// of https://):

link 2 (incl. http:// of https://):

link 3 (incl. http:// of https://):

link 4 (incl. http:// of https://):

link 5 (incl. http:// of https://):