Reacties op Zoekplaatje 3539
De nieuwste inzending staat bovenaan!
sjaak boone: Vorige maand heb ik een bezoek gebracht aan de steenfabriek de Bosscherwaarden bij Wijk bij Duurstede. Deze fabriek is redelijk gaaf bewaard en wordt beheerd door het Utrechts Landschap. De steenfabriek is in 1923 opgericht. De fabriek was eigendom van de familie Arntz, zij waren ook eigenaar van de steenfabrieken de Lunenburgerwaard en de Roodvoet bij Wijk bij Duurstede. Martin Snuverink suggereerde deze oplossing al en de lichtval op de foto komt overeen met die bij de steenfabriek de Bosscherwaarden.
Dinsdag 17-10-2023 21:02:13
|
Wijnand Bloemink: En als ik goed kijk mogelijk nog een tweede, daar weer links van en nog verder weg.
Maandag 20-9-2021 09:41:05
|
Wijnand Bloemink: Net links van de bestaande steenoven is 'aan de horizon' nog een fabrieksschoorsteen te zien. Stond daar ook een steenfabriek? Op de top-kaarten zijn fabriekscomplexen tamelijk goed weergegeven, hoewel de datering van die kaarten onbetrouwbaar is.
Maandag 20-9-2021 09:37:16
|
Martin Snuverink: De grillige dynamiek van steenfabrieken maakt het lokaliseren en dateren erg lastig.
De link geeft talloze luchtfoto’s van de RAF van 1943 tot 1947, veelal van 1944 en 1945. Hierop zijn de plattegronden van de meeste steenfabrieken langs de grote rivieren aardig herkenbaar. Ook de schoorstenen zijn erop te vinden.
Website: https://dans.knaw.nl/nl/actueel/nieuws/9 [...]
Vrijdag 17-9-2021 11:20:55
|
Sjoerd Eeftens: En de steenfabriek te Elden lag, als ik mij niet vergis, op de zuidelijke oever. De Rijn bij Elden is ook te smal om te voldoen aan het wijde uitzicht over de rivier van het ZP.
Woensdag 8-9-2021 18:46:47
|
d.kralt: Ik heb gezocht naar een foto met twee steenfabrieken, waarop iets min of meer herkenbaars te zien was. De steenfabriek in Elden is de enige die ik gevonden heb
Website: https://fabriekofieldotcom.files.wordpre [...]
Woensdag 8-9-2021 18:33:49
|
Sjoerd Eeftens: De discussie over de bouwwijze van de steenoven is minder relevant voor de oplossing. Niet alleen is voor de leek vrijwel niet te zien, zelfs niet op oude luchtfoto's, hoe die bouwwijze is, maar ook werd er gedurende het bestaan van de steenfabrieken driftig vernieuwd, verplaatst en verbouwd. En dan is er nog de vraag of het ZP de Waal voorstelt, dan wel de Rijn, dan wel een plaats in Duitsland. En ten slotte is het aantal specifieke fabrieksluchtfoto's niet zo heel groot, wat het zoeken ook belemmert.
Er bestaan goede boeken over de historie van de steenfabrieken. Enkele weken terug overleed helaas een deskundige, en voormalig directeur van enkele steenfabrieken, woonachtig in mijn dorp. Ik wil zijn vrouw vragen of er een soort overzichtswerk in zijn bibliotheek is met het nodige fotowerk.
Woensdag 8-9-2021 09:19:58
|
Wijnand Bloemink: Ik begin zo langzamerhand te snappen wat het grote misverstand hier is. De suggestie wordt gewekt dat het hier om een heel bijzondere innovatieve steenoven gaat. Niets is minder het geval. Het is een doodnormale ringoven, maar natuurlijk wel een unieke foto. De locatie, aan de noordzijde van de Rijn of de Waal moet toch niet zo moeilijk te vinden zijn.
Dinsdag 7-9-2021 19:45:56
|
Wijnand Bloemink: Dat sluit dus voor geen meter aan. Een citaat uit de door Paul Blanken zelf aangedragen link:
'Het bakproces van de vlamoven berustte op hetzelfde principe als dat van de ringoven. Het verschil zat in de constructie. Het rondlopende bakkanaal van de ringoven was bij de vlamoven verdeeld in afzonderlijke kamers met een eigen toegang of poort. De verbinding met de naastgelegen kamers ging via trekgaten onder in de zijwand.'
Een zelfde omschrijving is te lezen in de dissertatie van G.B. Jansen, maar daar uiteraard uitgebreider.
Op het zp is het rondlopende kanaal van de ringoven goed te zien. Hier is dus duidelijk geen sprake van een vlamoven.
Zaterdag 4-9-2021 12:37:31
|
paul blanken: Met "steenovens volgens een uit Duitsland afkomstig nieuw ontwerp" van J.J. Wentink wordt klaarblijkelijk een vlamoven bedoeld. De technisch omschrijving in bijgaande link, lijkt me aan te sluiten op dit zp.
Website: https://mijngelderland.nl/inhoud/verhale [...]
Woensdag 1-9-2021 09:59:55
|
Sjoerd Eeftens: Wat ook nog kan, is dat de foto een steenfabriek toont op Nederlands grondgebied bij Duitsland. Wentink ontwierp de steenoven immers volgens Duits principe.
Dan komen ook de steenovens langs de Rijn (in feite het Bijlands kanaal, zoals de omgelegde rivier hier heet) tegenover Millingen in aanmerking: Kijfwaard (minder gunstig), Bijland en eventueel die op Duits gebied bij Tolkamer. Ze liggen allemaal aan de noordzijde van de rivier, die hier een aanzienlijke breedte heeft.
Woensdag 1-9-2021 08:58:10
|
Klaas Verbaan: De fotograaf stond waarschijnlijk op het bouwwerk aan de onderkant van de foto.
Maandag 30-8-2021 18:55:31
|
Sjoerd Eeftens: Hoe dan ook zal er fotografische gelijkenis moeten komen.
Ik schat de breedte van de stroom op het ZP, mede door het kleine formaat waarop het sleepkonvooi te zien is, juist behoorlijk wijd. Het ZP kan onmogelijk de toch redelijk smalle Nederrijn voorstellen. Daarbij komt nog dat de fotograaf van een redelijk laag standpunt de rivier overziet.
We moeten daarbij niet vergeten dat de oevers van de Waal vrijwel overal flinke uiterwaarden hadden, die ook toen al laag waren. De oevers van de Nederrijn zijn veelal hoger, zeker aan de noordzijde. Daarnaast waren sleepjes, zoals op het ZP, op de Waal een normaal beeld, en nog steeds is dit een drukkere scheepsroute dan de Rijn.
Hoewel er ook gelijkenissen zijn, voortkomend uit de gelijkenis tussen zowat alle steenfabrieken, zie ik nog geen overeenkomsten in de schoorstenen en in de overige bebouwing nabij Vuren met die van het ZP.
Uiteraard kennen we niet alle bouwfases van Heuff in Vuren, maar op de eerder genoemde site staan heel veel foto's waarbij er niet één overeenkomt met het ZP. Wat mij betreft: verder zoeken.
Maandag 30-8-2021 16:22:59
|
Martin Snuverink: @Sjaak Boone: in mijn reactie van 29-8 heb ik juist beweerd dat de Waal veel te breed is in vergelijking met het beeld op het zp; m.a.w. volgens mij is ligging aan de Waal niet mogelijk. Daarom ben ik verder gaan zoeken langs Nederrijn en Lek. Hier is nóg een kandidaat: Steenfabriek De Bovenste Polder onder Wageningen, waarvoor J.J. Wentink in 1923 een zigzagringoven heeft ontworpen.
Website: https://rijksmonumenten.nl/monument/5222 [...]
Maandag 30-8-2021 14:37:18
|
sjaak boone: Uit de topografische kaart van Gelderland eens bekeken en blijkt inderdaad dat de Waal tegenover Vuren niet zo breed is. Dat wil zeggen wanneer je geen rekening houdt met uiterwaarden die overstroomd zijn. Op basis van de gegevens in het boek van GB Janssen "Baksteenfabricage in Nederland" ben ik er wel van overtuigd dat het gaat om de steenoven Heuff bij Vuren. Bij de kosten van de bouw van die steenoven hoort ook een rekening die is ingediend namens A. van de Koppel. Dit was de burgemeester van Almkerk, die door J.J. Wentink een steenfabriek had laten bouwen in IJsselstein met 20 kamers en een schoorsteen aan de voorkant. De steenfabriek Heuff had een afwijkende constructie met 13 kamers aan elke kant (26 in totaal), waarbij de schoorsteen in het midden is geplaatst. De constructie wordt getypeerd als een ringoven met overslaande vlam of kortweg een vlamoven. Met dit type oven konden vooral straatklinkers worden gebakken waar even na de Eerste wereldoorlog veel vraag naar was.
Via Delpher heb ik gezien dat er in september 1916 een muur is ingestort bij de steenfabriek Heuff in aanbouw, waarbij 6 metselaars gewond zijn geraakt. Alweer een aanwijzing voor deze steenfabriek.
Maandag 30-8-2021 14:01:03
|
Redactie: Sjaak Boone heeft het negatief onderzocht en laat weten dat het eerder als gespiegelde versie geplaatste beeld het juiste is. Wat nu te zien is (na eventueel verversen) is de juiste versie, met de rivier links.
Maandag 30-8-2021 08:58:15
|
Martin Snuverink: De Waal lijkt mij zo te zien veel te breed. Ligging aan Lek of Nederrijn lijkt me passender en - inderdaad - aan de rechteroever. De Gelderse IJssel lijkt weer te smal. Aan de Lek beneden Vreeswijk zijn of waren geen steenfabrieken.
Op de foto zien we de bouw van een ovale ringoven. De werden veelal in de jaren 1920 opgericht. Het schema hiervan heb ik separaat toegestuurd. Later kwamen hiervoor in de plaats tunnelovens en vlamovens.
Aan de rechteroever van de Lek waren slechts twee steenfabrieken: -nomen est omen - ‘Steenfabriek de Lek’ en ‘Bosscherwaarden’ uit 1923. Bosserwaarden kan ik niet uitsluiten. Zie de link
Aan de Nederrijn heb ik bekeken Wienberger te Elst, die het niet is.
Website: https://www.youtube.com/watch?v=-tbaNxf [...]
Zondag 29-8-2021 17:19:45
Klik hier om de bijlage van Martin Snuverink te zien - red.
|
Sjoerd Eeftens: Op deze uiterst boeiende fabriekslevensloop van Heuff in Vuren zie ik helaas geen algehele overeenkomst met het ZP. Wel is er ook een foto van een tweede in aanbouw genomen schoorsteen.
Aan de nieuwe schoorsteen van het ZP is te zien dat deze (nog) geen ijzeren ringen heeft; de Vurense nieuwbouwschoorsteen heeft deze duidelijk al wel, hoewel hij nog niet op hoogte is.
Zaterdag 28-8-2021 19:10:01
|
Jan Spoolder: Wat me opvalt is dat om geen van de schoorstenen ijzeren banden lijken te zitten. Die kunnen er natuurlijk later wel gekomen zijn, maar is het niet veel efficiënter om dat meteen bij de bouw te doen?
Zaterdag 28-8-2021 19:08:13
|
Theo van Gijlswijk: Op de site van "De Heerlijkheid Vuren" deel: Foto's - Industrie staan tientallen foto's van de steenfabriek van Heuff, waaronder ook van de eerste fabriek met de oude schoorsteen. http://www.deheerlijkheidvuren.nl/fotos.htm
Website: https://myalbum.com/album/hbH9qU42vsuT [...]
Zaterdag 28-8-2021 18:55:31
|
sjaak boone: De eerste reactie van Sjoerd Eeftens was voor mij aanleiding om nog eens wat bronnen te raadplegen. De steenfabriek is naar mijn mening "De Hondswaard" te Vuren. Deze is door J.J. Wentink ontworpen en in 1917 gebouwd (Bron: GB Janssen - Baksteenfabricage in Nederland, blz 321). De tweede schoorsteen op de foto hoorde bij de oude steenfabriek, die minder efficiënt was. De nieuw te bouwen steenfabriek kreeg 26 kamers (2 maal 13, zie foto van de ruïne van de steenfabriek Heuff te Vuren)
Website: https://www.vuren.info/industrie/steenfa [...]
Zaterdag 28-8-2021 17:10:08
|
Sjoerd Eeftens: De meeste mannen hebben een motorische houding waarin zij actief lijken met de rechterhand (schouder laag), en houden de linkerhand als hulphand (schouder hoog) in de gespiegelde versie. Dus die is ook op dat punt aannemelijk juist.
Zaterdag 28-8-2021 15:31:13
|
Theo van der Salm: Wat betreft spiegelverkeerd: kun je dit niet zien aan de dakpannen? M.a.w. de spiegelverkeerde foto lijkt me aannemelijk.
Zaterdag 28-8-2021 13:35:47
|
Klaas Verbaan: Kwam in het boek "Steenovensvolk" een paar foto's tegen van steenfabrieken met twee schoorstenen, niet allen hadden er een plaatsnaam onder staan, twee wel: Steenfabriek Tengnagelswaard bij Lobith, 1917 en op blz. 222 een foto van een steenfabriek bij Arnhem met twee schoorstenen.
Er zijn er waarschijnlijk veel meer geweest met twee schoorstenen.
Zaterdag 28-8-2021 09:55:31
|
Sjoerd Eeftens: De zon kan niet anders dan uit het zuiden komen. Het spiegelen van de foto verandert daar niets aan. Dan ligt de fabriek nog steeds ten noorden van de rivier.
Zaterdag 28-8-2021 08:56:05
|
Klaas Verbaan: Sjoerd, wat snap ik niet? Als de foto andersom wordt afgedrukt komt de zon van links en ligt de rivier links en dan kan de fabriek aan de zuidkant van de rivier liggen. Wat zie ik over de kop?
Zaterdag 28-8-2021 00:47:53
|
Sjoerd Eeftens: Wat spiegelverkeerd betreft: de zon komt vrij steil van rechts, dat zou het zuiden moeten zijn, terwijl de rook en het scheepsvaantje door de noordenwind naar het zuiden waaien.
Op een gespiegelde foto blijft dit zo; dan komt de zon van rechts, wat nog steeds het zuiden is, en de noordenwind blaast de rook en het vaantje ook naar het zuiden.
In beide gevallen staat de steenfabriek aan de noordzijde van de rivier.
Uiteraard zijn beide versies nodig om te vergelijken met een fotobewijs, waarbij er sprake is van een steenfabriek die toch minstens even twee schoorstenen heeft gehad.
Vrijdag 27-8-2021 23:06:27
|
Klaas Verbaan: Het kan spiegelverkeerd zijn. Een negatief heeft een glimmende kant en een emulsiekant (minder glimmend en soms dof) Het brengt de oplossing waarschijnlijk dichterbij als we weten of deze foto goed of spiegelverkeerd is.
Vrijdag 27-8-2021 22:57:15
|
Sjoerd Eeftens: Te oordelen naar de brede rivierbedding is de Waal zichtbaar, wat mogelijk het zoekgebied verkleint. Nabij Zaltbommel waren steenfabrieken, maar gezien de zonnestand is dit een fabriek ten noorden van de rivier.
Vrijdag 27-8-2021 21:19:18
|
Om een reactie te plaatsen kun je onderstaand formulier gebruiken. Velden met een * zijn verplicht.
Je ontvangt een e-mailbericht waarin staat hoe je een foto naar de redactie kunt sturen. 
|
![](javascript:openNewWindow2("images/3539L2.jpg") "vergroting")
Zoekplaatje 3539 ![hier](javascript:openNewWindow("images/3539_oven.jpg")){kind=link}