Zoekplaatje 2798 

Inzender: Dennis de Waart  Uitleg

Gegevens: Fotootje van het bombardement op Rotterdam. Om welke straat gaat het?

Herkomst: gekregen van iemand uit Nederland.

Datering: 1940    Formaat: 6 x 9 cm   Extra beelden: vergroting  

Geplaatst: 8 juni 2018


 Reacties op Zoekplaatje 2798 
De nieuwste inzending staat bovenaan!

opgelost!

Mauritsstraat hoek Kruiskade, Rotterdam

dibbler (): Ik zie dat bij mijn bericht van 24 juni een foutieve link staat. Hieronder de juiste:
Website: https://nimh-beeldbank.defensie.nl/beeldbank/indel [...]
Vrijdag 29-6-2018 19:52:12



Dennis de Waart (Heemskerk): Iedereen hartelijk dank voor het meezoeken naar de oplossing van dit zoekplaatje met verrassende uitkomst. Ik ben onder de indruk van het speurwerk van dibbler.
Donderdag 28-6-2018 12:40:32



Redactie (): Overtuigend bewijs van Dibbler. Ik kan daar nog aan toevoegen dat op foto 2155_035572d van het NIMH ter hoogte van de schuine balk het stukje muur te zien is dat op het zoekplaatje aan de linkerkant het eerste stuk voorgevel is: boograam en erboven een vensterbank; links ervan schuin afgebrokkelde muur. Het is dus de Mauritsstraat hoek Kruiskade in Rotterdam.
Zondag 24-6-2018 22:15:16


Collage ingestuurd door redactie - red.



dibbler (): Op de website van het NIMH staat de foto 2155_035572d 'Verwoeste panden aan de Kruiskade' (zie link hieronder).
Op deze foto is rechts het noordeinde van de Mauritsstraat te zien. Bewijs hiervoor is te vinden op NIMH foto 2155_035706. Hier zien we, na het eerste verwoeste bouwblok, dezelfde witte muur met zwart vlak en dezelfde donkere objecten (restanten van een auto?). Deze foto (2155_035706) is genomen in oostelijke richting op de kruising Kruiskade-Mauritsweg. Zie voor bewijs foto 4029_PBK-2005-523 in de beeldbank van het Stadsarchief. Let op de poort na de naam Metz, die op beide foto's goed te zien is. De straat rechts na het eerste bouwblok is dus de Mauritsstraat.

Terug naar NIMH foto 2155_035572d (inzoomen voor beter zicht). Direct boven het hoofd van de rechtse man is het stukje muur met raam te zien waarnaast op het ZP de schuine balk staat. Ook zien we hier de metalen balk die op de in eerdere posts genoemde NIOD foto 64487 rechts te zien is. Iets hoger is een muur te zien met een driehoekige punt. Deze komt exact overeen met de punt op de muur die op het ZP helemaal linksboven te zien is (fotocollage naar redactie gestuurd).
Website: https://nimh-beeldbank.defensie.nl/beeldbank/indel [...]
Zondag 24-6-2018 17:49:43


Collage ingestuurd door dibbler - red.



Helleman (Piershil): Is Rotterdam 100% zeker? Of is het een aanname , groot bombardement dus dat zal wel Rotterdam zijn...
Zaterdag 23-6-2018 16:21:24



Martin Snuverink (Voorburg): Ook voor de Mauritsstraat geldt: hier stonden in 1940 geen lantaarnpalen, maar waren de lichten aan draden boven de straat gespannen. Zie R’damse beeldbank 4100_1998-1076.
Ik geloof niet dat het zoekplaatje is genomen vanuit het noorden. Dan zou de zon midden op de dag in het WZW moeten staan.
Het vage silhouet lijkt overigens zeker wel op de toren van de Oldekerk.
De Van Oldenbarneveltstraat naar het oosten kan het ook niet zijn, omdat in die straat de meeste bebouwing niet is verwoest. Maar het plaatje wordt ooit opgelost, mits men door blijft gaan met zoeken.
Zaterdag 23-6-2018 16:11:23



dibbler (): Op de eerste foto in de op 11-6 door de Redactie genoemde NIOD beeldbank is iets links van het midden achter de schoorsteen een vaag silhouet zichtbaar, dat door de iets andere positie van de fotograaf op het ZP niet te zien is.

Dit is volgens mij de toren van de rk Oldekerk (Kerk van het Allerheiligst Hart van Jezus) aan de Van Oldenbarneveltstraat nr. 95. Zie foto 4100_2001-2034 in de Beeldbank van het Stadsarchief Rotterdam (link hieronder). Ik heb een vergelijkende collage (met vlnr:foto NIOD, foto NIOD met verbeterd contrast, foto Stadsarchief) opgestuurd naar de redactie.

De foto in de beeldbank is vanuit het noorden genomen (zie bv foto 4029_PBK-5013 in de beeldbank) en ik denk dat dit ook geldt voor het ZP. Diverse foto's in de beeldbank van het Stadsarchief tonen dat het silhouet van de toren vanuit andere windrichtingen minder goed overeenkomt.

Op de NIOD foto zijn de schaduwen scherper gedefinieerd dan op het ZP. Op de panden links is te zien dat ze iets naar de fotograaf toe en naar links wijzen. De zon staat dus hoog en een klein beetje rechts (ZZW). Het zal net na het middaguur zijn.

Als deze deducties en aannames kloppen dan moeten we op het ZP welhaast de Mauritsstraat zien (zie kaart: https://www.rotterdaminkaart.nl/?overlay=%2Fkaarten%2Fhistorische-kaarten%2F1940%2F). Ik heb hier in de beeldbank van het Stadsarchief geen bewijs voor gevonden, wel deze foto van 20 juli 1940: 4100_1979-303 (http://collecties.stadsarchief.rotterdam.nl/Publiek/detail.aspx?xmldescid=383273). We zien hier ook weer de rk Oldekerk. De beschadigde bebouwing is afgebroken en het puin is geruimd, dus bewijs levert dit niet op. De schoorstenen die we op het ZP zien lijken wel wat op de op deze foto zichtbare schoorstenen op nog staande gebouwen aan de Van Oldenbarneveltstraat, maar overtuigend is dat niet.

Verder zoeken naar een bewijsfoto, dus.

Website: http://collecties.stadsarchief.rotterdam.nl/Publie [...]
Vrijdag 22-6-2018 15:11:20


Collage ingestuurd door dibbler - red.



Martin Snuverink (Voorburg): Het is gewaagd, zeker in Rotterdam, om de situatie van 1940 te toetsen aan die van voor 1911, het jaar van de demping van Steigers- en Groenendaalsgracht.
Otto G. stelt dat de twee panden links vooraan op het zp het huis met de klokgevel en het lage buurhuis zijn. Deze huizen zijn nog beter te zien op foto 66 uit 1908 van het boekje De Stadsdriehoek van Rotterdam deel 4 (auteur/uitgever H.A. Voet 1994). Foto 65 hiervan uit 1912 laat een wijziging van de pui van het klokgevelhuis zien die niet met het zp spoort. De voorgevel van het lage huis helt voorover en op het zp niet, wat nog te verklaren zou zijn als de verdieping hiervan tussen 1912 en 1940 vervangen was.
De twee panden op de hoek van de Valkensteeg en het Groenendaal, waarvan Otto het noordelijke pand op het zp meent te zien, zijn tussen 1911 en 1916 gesloopt, getuige foto’s 71 en 72 van genoemd boekje. Dit is ook goed te zien op de plattegrond van 1927 voorin dit boekje. Vanwege auteursrechten is toestemming van uitgever H.A. Voet nodig om hiervan iets te tonen.
Over Boerensteiger en Groenendaal reed van 1912 tot 14 mei 1940 de tram. Helaas is door het puin niet te zien of op het zp rails liggen. Bovenleiding werd zo mogelijk aan gevels opgehangen.
Er is nóg een reden waarom dit niet het Groenendaal of Boerensteiger is. In het midden van het zp staat een ’onthoofde’ lantaarnpaal, een zogenoemde Haagse paal. Deze kwam in 1940 niet meer voor op Groenendaal en Boerensteiger. De straatverlichting werd toen met spandraden opgehangen aan de gevels (Zie foto 72 van genoemd boekje). Het wordt zoeken in een minder belangrijke straat. Wat in principe zou kunnen is de Wijnstraat.
Ik denk dat de straat van het zp smaller is (gevel tot gevel) dan Boerensteiger en ongeveer even breed als Groenendaal, Kipstraat en Achterklooster.
Zondag 17-6-2018 11:59:57



Redactie (): Otto, op foto 4202_VII-171-02-01 zien we nergens twee groepen naast elkaar van vijf ramen op dezelfde hoogte. Wat verderop zien we een groep van zes maar die wordt geflankeerd door twee ramen brede huizen. Op de foto uit 1911 heeft de begane grond of kelder geen ramen, die grensde immers aan het water. Dat daar na 1911 verandering in is gekomen is logisch, maar een 19e-eeuwse plint zoals we op het zoekplaatje zien zal daar toch niet gekomen zijn lijkt me.
Zondag 17-6-2018 11:18:36



Otto G. (Ridderkerk): Aan de rechterzijde (de achterzijde van de panden aan de Houttuin) is op de foto (4202_VII-171-02-01) uit 1914! te zien dat drie panden tezamen telkens zes kozijnen op een rij hebben, terwijl in de puinhopen sprake is van vijf kozijnen. Meer naar rechts waren de panden van drukkerij Waesberge & Zn gevestigd aan de Houttuin 69a – 73b (bron: adresboek Rotterdam 1914- pagina 2319 via stadsarchief Rotterdam). Rechts daarvan (aan de achterzijde dus) het pand van een Hotel/Café. Dit zal hotel-café Terminus van L.P.F. (!) Jacquinet geweest zijn. Vervolgens terugtellend is er dus een verschil van 5 t.o.v. 6 kozijnen bij de achterzijde van de panden 57, 59 en 61. Mogelijk heeft daar in de periode 1914-1940 een grondige verbouwing plaatsgevonden. Een bewijs daarvoor niet gevonden, wel een aanleiding: dinsdagavond 10 maart 1936 omstreeks tien uur is brand ontdekt in het pand 59 in den Houttuin te Rotterdam. De eerste etage waar de brand is begonnen is geheel uitgebrand. Langs de trap heeft het vuur zich verplaatst naar de tweede etage, die gedeeltelijk is uitgebrand. De zolder brandde eveneens uit, terwijl het dak doorbrandde. (bron: o.a. De Tijd van 11 maart 1936, via delpher.nl).
Zaterdag 16-6-2018 22:12:00



Redactie (): Het lukt mij niet om de huizen rechts op het zoekplaatje terug te vinden op foto 4202_VII-171-02-01 van Stadsarchief Rotterdam.
Zaterdag 16-6-2018 21:49:28



Otto G. (Ridderkerk): De foto betreft een opname van de Boerensteiger te Rotterdam genomen in oostelijke richting. In het midden de hoekpanden gelegen aan de Valkensteeg, daar waar het wazig wordt is het Groenendaal. Opnames uit het Stadsarchief Rotterdam met als onderwerp Boerensteiger en de Valkenbrug tonen twee verschillende stadsgezichten (bijvoorbeeld foto 4100_1976-482 en foto 4100_1976-485). Het onderscheid is dat de ene opname vanaf het Groenendaal is genomen in de richting van de Boerensteiger in westelijke richting en de ander vanaf de Boerensteiger richting het Groenendaal in oostelijke richting. De ansichtkaart met als titel Oostmolenstraat Valkensteeg (4029_PBK-6842) helpt bij de identificatie (deze opname is genomen in noordelijke richting).
Foto’s van de Boerensteiger in oostelijke richting tonen dus de twee hoekpanden gelegen nabij de Valkenbrug. Het dak en de schoorsteen van het tweede pand uit de hoek zijn dus in het midden van zoekplaatje 2798 te zien. De zwaar gehavende gebouwen aan de linkerzijde van de foto zijn terug te vinden op de foto met nummer 4100_1986-1565, een gebouw met een klokgevel, rechts er van een lager pand, welke wat duidelijker is te zien in het midden op foto 4100_1976-482.
De beschadigde panden aan de rechterzijde van het zoekplaatje zijn terug te vinden in het midden van foto 4202_VII-171-02-01 betreffende de demping van de Steigersgracht, te weten de huizen toen van de achterzijde van de Houttuin.

Website: http://stadsarchief.rotterdam.nl/collectie/beeld-e [...]
Zaterdag 16-6-2018 12:38:05



Martin Snuverink (Voorburg): Als dit het Groenendaal is, dan is de foto genomen in oostelijke richting, vanaf het Boerensteiger naar de Marinierskazerne. Dit is te zien aan de schaduw van de schuin tegen de gevel staande balk links op de voorgrond. Er zijn aardig wat foto’s van deze straat, o.m. van ‘De stadsdriehoek van Rotterdam deel 4’, maar er is niets dat enige herkenning oproept. We zouden links toch restanten van de fabriek van Dobbelman moeten zien.
De Groenendaalsgracht, gedempt in 1911 lag aan de noordkant. Aan het water grensden de achtergevels van de Hoogstraat.
Ik moet concluderen dat dit niet het Groenendaal is.
Dan de vraag of dit het Boerensteiger kan zijn. Aan de noordzijde hiervan waren in 1940 hoofdzakelijk winkels, werkplaatsen en pakhuizen. Hier liep de (Steigers)gracht juist aan de zuidzijde De bebouwing direct aan het water bestond hoofdzakelijk uit achterzijden van panden aan de Houttuin.
Ook hier geen blijk van herkenning.
Het zou evenzeer een west-oost lopende niet smalle straat in het centrum moeten zijn, maar niet een duidelijke winkelstraat.
Dit is zeker niet van het ‘Vergeten Bombardement’ in 1943, want dat beperkte zich tot de veel jongere omgeving van de Schiedamseweg. Van een Rotterdams bombardement in 1945 het ik niets gevonden. Wel was er een geallieerd bombardement op 29-11-1944 bij de Heemraadssingel met 45 doden, maar ook hier kan het niet zijn.
Dinsdag 12-6-2018 10:28:36



Paul Blanken (Rotterdam): Groenendaal was voor het bombardement maar een relatief korte straat mét bocht.
Deze lag in het verlengde van de in 1911 gedempte Boerensteiger.

Website: https://www.flickr.com/photos/blankenpaul/42031145 [...]
Dinsdag 12-6-2018 09:29:23



Leo R. (De Bilt): Tja, en toch zou ik graag weten met welke vooroorlogse bebouwing dit nou precies matcht. Het tweede pand van rechts is een groot hoog pand met hoge ramen van vijf traveëen en zo te zien drie verdiepingen. Het pand links ervan lijks nauwelijks minder breed. Je zou denken dat je op het zp het Groenendaal in oostelijke richting ziet en dat links de bocht ligt naar de Valkensteeg (zie de link voor een kaartje van vroeger en nu) maar op oude foto's (o.a. van de demping van het Groenendaal, nummer 4100_1976-485 in beeldbank archief Rotterdam) zie ik geen match.
In plaats daarvan zou het dan kunnen zijn dat we juist in westelijke richting kijken, en dat de bocht links de bocht in het Groenendaal richting de Nieuwe Haven is. Maar van deze situatie zijn er in de beeldbank niet of nauwelijks foto's...
Het enige alternatief dat ik (in de 'omgeving van het Groenendaal') verder kan bedenken is dat we in de Hoogstraat staan.

Website: http://www.3develop.nl/blog/wp-content/uploads/201 [...]
Dinsdag 12-6-2018 09:08:21



Theo van Gijlswijk (De Zilk): En dezelfde foto in de OH [Occupied Holland] / Anefo Londen serie. Fotocollectie RVD Londen. Foto rechtsboven OH 221.
Website: http://proxy.handle.net/10648/e06f620a-7b34-45cd-9 [...]
Dinsdag 12-6-2018 08:26:01



Theo van Gijlswijk (De Zilk): Op GaHetNa.nl staat de foto met als omschrijving: Bombardement Rotterdam Groenendaal Boerensteiger.
Website: http://proxy.handle.net/10648/af20ab2c-d0b4-102d-b [...]
Dinsdag 12-6-2018 08:18:11



Redactie (): Jan Lemmens maakte mij nog attent op een foto in de beeldbank van het NIOD. Die is, door dezelfde fotograaf, van een iets andere positie genomen. Ook daar staat Groenendaal bij.
Website: https://beeldbankwo2.nl/nl/beelden/?mode=gallery&v [...]
Maandag 11-6-2018 20:57:23



Hans de Haas. ('s Gravenhage): Ik ben ook op zoek gegaan naar foto's van het bombardement. Wat ik tegen kwam was o.a. een foto van een bioscoop of wat daar nog van over was. Dat linker gebouw zou dat geweest kunnen zijn. maar ik heb geen enkel bewijs. Wat ik niet wist, is het feit dat er 3 bombardementen zijn geweest, op 14 Mei 1940, op 13 Maart 1943 en op 31 Maart 1945. Mogelijk is deze foto van een ander bombardement, ik heb het niet kunnen vinden.
Maandag 11-6-2018 12:39:48



Redactie (): De omschrijving bij het Stadsarchief Rotterdam is niet erg specifiek. Wanneer ik andere vooroorlogse foto's van het Groenendaal bekijk zie ik weinig overeenkomst.
Zaterdag 9-6-2018 18:44:31



Redactie (): De foto staat ook in de beeldbank van Rotterdam met als beschrijving: "Restanten aan het Groenendaal en omgeving, na het bombardement van 14 mei 1940."
Website: http://collecties.stadsarchief.rotterdam.nl/publie [...]
Vrijdag 8-6-2018 21:22:18



Jan Lemmens (): Groenendaal in Rotterdam
Vrijdag 8-6-2018 19:44:48



  Om een reactie te plaatsen kunt u onderstaand formulier gebruiken. Velden met een * zijn verplicht.  
U ontvangt een e-mailbericht waarin staat hoe u een foto naar de redactie kunt sturen.   

naam *  e-mailadres *     
Wat is woord één in deze zin? vul dit hier in *
opmerkingen *


internetadres met toelichtende illustratie/tekst (incl. http:// of https://):